مزایای علوفه هیدروپونیک رویشگر در تغذیه اسب

مقدمه

هيدروپونيك يا كشاورزي بدون خاك عبارت است از رشد گياهان در شرايط ومحيط هاي بدون خاك كه در آن ها عوامل فيزيكي و شيميايي موثر بر رشد گياه ، بر اساس كاربرد روش ها و فنون علمي تحت كنترل قرار مي گيرد.

در بعضي از مناطق جهان ، استفاده از روش آبكشت به منظور توليد خوراک دام براي تغذيه دام مد نظر قرار گرفته و در اين زمينه تجربياتي به دست آمده است. در اغلب مواردي كه تا كنون اين فن‌آوري با هدف توليد خوراک دام مورد استفاده قرار گرفته است از دانه جو استفاده شده است.

در اين روش با مصرف يك كيلوگرم بذر جو مي توان ، طی مدت 4 تا 5 روز حدود 4 تا 5 كيلوگرم علف تازه توليد نمود.

در ايران نيز كارهاي انجام شده در اين زمينه ، به سال هاي بعد از انقلاب مربوط مي شود. براي اين منظور اتاقك هايي ساخته شده كه به صورت سيستم كاملا بسته بوده و شرايط رويش بذر و رشد گياه (شامل نور، رطوبت ،دما و تهويه) در آن فراهم شده است.

تركيبات شيميايي و ارزش غذايي خوراک دام رویشگر

دانه غلات ، از نظر تغذيه دام در دسته مواد متراكم انرژي زا محسوب شده كه بخش اصلي آن ها را نشاسته شامل مي شود. بديهي است كه با تغيير حالت دانه به شكل سبز شده ، تركيبات شيميايي و غذايي آن نيز تغيير خواهد كرد. بررسي ها نشان داده است كه در طول دوره جوانه زني يا سبز شدن دانه ، فعاليت آنزيمي باعث ايجاد تغييراتي در نشاسته ، تبديل بخشي از پروتئين و چربي ها ي موجود در دانه و تبديل اين تركيبات به فرم هاي ساده تر مي شود نشاسته به قندهاي محلول باعث مي شود كه تا حدي در شكمبه بهتر مورد استفاده قرار بگيرد. مقايسه نتايج بررسي هاي آزمايشگاهي دانه گندم و علوفه سبزآن نشان داد كه ميزان انرژي قابل متابوليسم پس از جوانه زدن معادل ۱۳,۴ مگاژول دركيلوگرم ماده خشك وپروتئين خام آن نيز ۱۷.۴ درصد در ماده خشك بود طي يك آزمايش مشخص شد كه بعد از هشت روز دوره رشد ، ارزش پروتئين دانه يولاف از ۸ درصد به ۱۱.۵ درصد در ماده خشك علوفه سبز افزايش یافت.

مقایسه سیستم تولید علوفه هیدروپونیک با سیستم های خاکی

ب) در سیستمهای خاکی به دلیل وجود آلودگی ها خاکی و آفات و بیماریها، استفاده از سموم کشاورزی اجتناب ناپذیر می باشد. همچنین به دلیل خاصیت بافر بودن و وجود کلوئیدها در خاک معمول بیش از ۷۰ درصد از کودهای شیمیایی استفاده شده ، عملا از دسترس گیاه خارج می شوند و به همین دلیل میزان استفاده از کودهای شیمیایی بسیار بالا رفته و همین مسئله نیز باعث آلودگی سفره های آبهای زیر زمینی و آلودگی علوفه به کودهای شیمیایی گشته که خود نیز باعث ایجاد مشکلات در سیستم تغذیه ای دام می شود.

اما در این سیستم، اصلا از کود یا سم استفاده نشده و به همین دلیل علوفه تولیدی ، کامل ارگانیک بوده و به دلیل زمان بسیار کوتاه در تبدیل شدن بذر به علوفه (حداکثر5 روز) عمل نیازی به کود شیمیایی ندارد هر چند درصورت نیاز به تامین علوفه با پروتئیین و مواد معدنی بالاتر و نگه داری علوفه برای مدت طولانی تر (بیش از5 روز) حتما نیاز به کودهای محلول به مقدار بسیار کم دارید.

ج) در سیستمهای تولید علوفه خاکی شما تنها به علوفه تولیدی در خاک دسترسی دارید و قادر به غنی سازی آن بصورت مستقیم نیستید اما ما توانایی تولید علوفه غنی شده (برای مثال روی دار برای مناطقی که دچار کمبود روی هستند و یا حتی طعم دار یا اسانس های طبیعی گیاهان) را داریم. slot gacor

د) در سیستمهای تولید علوفه خاکی، شما تنها در یک مقطع زمانی خاص قادر به تولید علوفه هستید درصورتیکه این سیستم محدودیتی در زمان تولید علوفه ندارد.

۳۶۵ روز سال، ۷ روز هفته بصورت ۲۴ ساعته

ه) در سیستمهای خاکی شما بصورت ناگهانی با حجم بالای علوفه و متعاقب آن هزینه انبار و سیلو کردن مواجه هستید اما علوفه تولیدی در این سیستم کاملا داینامیک بوده بصورتی که شما تنها به زمان حداکثر5 روز برای کم یا زیاد کردن میزان علوفه تولیدی بر اساس تعداد راس دام موجود نیاز دارید.

مصرف بهینه آب

سیستم فوق با توجه به بسته بودن سیستم آبیاري با کمتر از یک متر مکعب آب در روز ، یک تن علوفه تولید می کند یعنی کمتر از 1 درصد آنچه در روش سنتی کشاورزي آب مصرف می شود. در روش سنتی حداقل ۱۰۰ تن آب در روز لازم است. در این روش فقط ۸۵۰ لیتر آب و مواد مغذي مصرف می شود.

مصرف بدون ضایعات بذر

با توجه به شرایط بسیار مناسب براي تولید یک تن علوفه ؛ فقط 20۰کیلو بذر در روز مصرف می شود و هیچ بذر سالمی از بین نمی رود.

1. هزینه خرید زمین کشاورزي وسیع
2. هزینه حصار کشی
3. هزینه آبیاري
4. هزینه آزمایش و بهبود کیفیت زمین
5. هزینه زیاد کود شیمیایی به علت هدر رفتن آن در سطح وسیع (رسیدن به توسعه پایدار)
6. هزینه سموم دفع آفات نباتی (رسیدن به توسعه پایدار)
7. هزینه هاي نامشخص ناشی از آب و هواي نامناسب و متغیر
8. در صورت وجود سوله یا هرگونه محیط سرپوشیدة بدون استفاده، با حذف بخش کانکس علاوه بر کاهش هزینه خرید سیستم، میتوان از این مکان ها نیز به بهترین وجه ممکن استفاده نمود.
9. هزینه هاي خشک کردن علوفه
10. هزینه انبار کردن علوفه
11. هزینه هاي ناشی از آفت زدن علوفه
12. هزینه هاي ناشی از خشکسالی
13. هزینه هاي مربوط به ماشین آلات
14. هزینه هاي مرتبط با بیماري هاي ناشی از تغذیه
15. هزینه هاي ناشی از بناها و ساختمان هاي زیاد
16. کاهش هزینه در کل عملیات و خوراك دام

فواید تولید علوفه هیدروپونیک

1. بقاي گیاهان داروئی با ارزش
2. کاهش تخریب مراتع
3. تامین علوفه جهت عشایر حتی در هنگام کوچ
4. اسکان عشایر
5. کاهش خطرات ناشی از کوچ
6. کاهش تلفات دام در اثر حوادث
7. افزایش دام به هر میزان
8. عدم نگرانی از تهیه غذاي دام
9. حذف کاهش وزن دام در اثر کوچ
10. دسترسی یکنواخت به موادغذایی تازه و سرشار از پروتئین و ویتامین هاي سالم و بهداشتی در تمام طول سال
11. کاهش میزان مصرف آنتی بیوتیک و در نتیجه افزایش کیفیت تولیدات دام
12. افزایش راندمان محصولات دامی (شیر و گوشت) حدود ۲۰درصد
13. افزایش درصد بره زایی
14. افزایش درصد دوقلوزایی در گوسفند
15. اثرات مثبت روي دستگاه تناسلی و دستگاه گوارش
16. افزایش درصد باروري
17. جلوگیري از تولید بره هاي ناقص الخلقه (بدلیل در دسترس و فراوانی مواد غذایی ، ویتامین ها و مواد معدنی)
18. افزایش تولیدات دامی (گوشت ، شیر ، پشم و…)
19. جلوگیري از سوء هاضمه
20. توانایی تولید علوفه جهت ماهیان علف خوار و حل معضل بخش شیلات

مزایای علوفه هیدروپونیک برای اسب

علوفه مورد نیاز در تغذیه اسب

در کنار آب، علوفه مهمترین بخش تغذیه ای در جیره اسب ها می باشد. ولی علوفه مورد نیاز در تغذیه اسب چه میزان است؟ میزان علوفه مورد نیاز برای هر اسب به میزان فعالیت، نژاد، سلامتی و کنسانتره مصرفی بستگی دارد. میزان فعالیت اسب را می توان به ۴ دسته تقسیم کرد. این ۴ دسته عبارتند از: نگهداری (بدون فعالیت)، فعالیت سبک، فعالیت متوسط و فعالیت سنگین.

اسب یک حیوان غیر نشخوارکننده است و معده اسب برای خوردن رژیم های غذایی با فیبر گیاهی و علوفه تازه سازگار است.

اسب هایی با تحرک زیاد مانند اسب های مسابقه ای حتما باید علوفه تازه مصرف کنند ولی اغلب به علت در دسترس نبودن مراتع به اسب ها کنسانتره و کاه داده میشود که این موضوع بروری عملکرد و سلامت جسمی حیوان تاثیر منفی میگذارد.

مطالعات نشان داده میزان آبرسانی و جذب کارآمدتر مواد مغذی و فیبرهای قابل هضم بسیار زیاد علوفه ،با عث میشود اسب های مسابقه ای در رقابت سریع تر عمل کنند دانشمندان ادعا می كنند كه این خوراك طبیعی با سیستم گوارشی اسب سازگار است ، باعث كاهش زخم ها ، لامینیت ، انسدادها و کاهش انواع قولنج ، همراه با افزایش رشد در حیوانات جوان می شود.

همینطور علوفه هایی که به دام داده می شود از نظر بهداشتی کیفیت پایینی دارند ، آلاینده ها میکروارگانیسم های مربوط به سموم و افت کش ها ، الاینده های شیمیایی مانند کود، خاک و شن موجود در علف ، اجزای باقی مانده حیوانات مرده ، گیاهان سمی ، مسمویت با ویتامین دی موجود در چمن بعضی از مناطق و… میتواند برای اسب ها مشکل انسداد ، مشکل تنفسی و دستگاه گوارش حساس اسب ها را دچار مشکل کند. بنابرین علوفه هیدروپونیک میتواند جایگزین بسیار مناسبی برای جیره تازه اسب باشد.

دستگاه گوارش تخصصی اسب میتواند به کمک بار میکروبی مفیدی که علوفه هیدروپونیک داخل معده دام ایجاد میکند فیبر موجود در گونه هابی گیاهی را تخمیر و به هضم بهتر جیره کمک کند و همینطور اسید های چرب علوفه هیدروپونیک با دستگاه گوارش اسب کاملا سازگار می باشد، همچنین مصرف کاه را کم تر کرده و مشکلات ایجاد زخم معده با خوردن زیاد کاه برای دام کاهش می یابد.ولی همچنان توصیه میشود 30 درصد جیره اسب را باید کاه تشکیل دهد.

برای اسب هایی که به انرژی بیشتری نیاز دارند مانند اسب های مسابقه ای یا اسب های باردار و یا اسب های مادر باید درصد پروتیین بیشتری در نظر گرفته شود .
علوفه ی بذر هایی مانند ذرت ، جو ، جو دوسر ، گندم ، لوبیا از نظر ارزش غذایی غنی از انرژی می باشند.

علوفه هیدروپونیک نباید تنها جیره غذایی دام باشد.

اسب هایی كه به طور انحصاری از (علوفه هیدروپونیک جو) تغذیه می شوند یا فقط به مقدار زیاد ، ممكن است دچار كمبود كلسیم شوند.» کمبود کلسیم می تواند منجر به لنگ شدن محدودیت حرکتی پاهای اسب و افزایش خطر شکستگی استخوان شود. همینطور جوانه های گندم ، با مقادیر بالای فسفر ، به طور بالقوه می توانند همین مشکلات را ایجاد کنند.پس نتیجه میگیریم با اینکه مصرف اب برای دام ضروری است ولی جذب دیگر مواد مغذی را محدود میکند بنابراین مصرف کاه و ماده خشک نباید در جیره نادیده گرفته شود و 30 درصد جیره باید به کاه اختصاص داده شود.

غلات جوانه زده نسبت به ماده خشک 80 درصد بیشتر قابل هضم و جذب می باشد البته توصیه میشود غلات جوانه زده بیشتر از 10 سانتی متر نباید بلند تر شوند.

به طور خلاصه ، یک رژیم غذایی عالی برای رژیم غذایی اسب است ، اما جایگزینی ایده آل برای کنسانتره و کاه ، به ویژه برای اسب های جوان یا مسابقه ای نمیباشد ، بنابراین در کنار غلات جوانه زده حتما باید 30 درصد کاه و کنسانتره در جیره گنجانده شود تا یک رژیم غذایی عالی و بی نقص باشد.